Programy kulturalne są głównym filarem Centrum Sztuki Osadzonych. To tutaj, korzystając z narzędzi różnych dyscyplin sztuki, osoby osadzone ujawniają swoje potencjały, rozwijają kompetencje i wyrażają emocje i opinie. W grudniu 2022 roku odbył się pierwszy otwarty pokaz pracy wszystkich grup, podczas którego na scenie zadebiutowało ponad dwadzieścia osób. Uroczystym finałem działalności kulturalnej Centrum będzie Festiwal Sztuki Osadzonych planowany na ostatni weekend października 2023 roku w Krzywańcu.
Prowadzenie i Koordynacja merytoryczna Centrum Sztuki Osadzonych: Agnieszka Bresler, Iwona Konecka
Koncepcja całości programu: Agnieszka Bresler, Martyna Dębowska, Iwona Konecka
Prowadzenie zajęć: Urszula Andruszko, Agnieszka Bresler, Martyna Dębowska, Iwona Konecka, Magdalena Mróz
To dwuletnie cykle pracy teatralnej z dwiema grupami osób odbywających karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w Krzywańcu. Na program składają się:
Grupa żeńska to kobiety zaproszone do projektu w ramach otwartego naboru. Skład grupy regularnie się zmienia ale jej duch pozostaje ten sam – pełen energii i pozytywnego nastawienia. Uczestniczki wybrały teatralną formę podkreślającą ich indywidualności i dającą szansę na wykazanie się w pracy aktorskiej, zarówno komediowej jak i dramatycznej. To grupa, która pragnie działać – potrafi zacząć wykonywać zadanie zanim usłyszy polecenie.
W grudniu 2022 grupa pierwszy raz prezentowała efekty swojej pracy przed publicznością. W sześcioosobowym składzie brawurowo zagrała mini-spektakl pt. „Po drugiej stronie snu”, luźno interpretujący wątki z powieści „Alicja po drugiej stronie lustra”.
Obecnie grupa w częściowo zmienionym składzie pracuje nad pełnowymiarowym spektaklem. Łączyć on będzie wątki z dramatu „Sprawa Gorgonowej” i wypracowanej już interpretacji „Alicji…” z refleksją nad głośną sprawą Rity Gorgonowej i przemyśleniami własnymi uczestniczek. Wspólnie stawiamy pytania o siłę wpływu opinii publicznej, sprawiedliwość i społeczne piętno, czerpiąc przy tym pełnymi garściami z technik komediowych, musicalowych oraz klasycznego dramatu. Premierę spektaklu pod roboczym tytułem „Sen Rity G.” grupa zaprezentuje szerokiej publiczności podczas październikowego Festiwalu Sztuki Osadzonych.
Prowadzenie procesu i reżyseria pokazu: Agnieszka Bresler
Wsparcie: Iwona Konecka
Na etapie tworzenia scenariusza w pracę grupy włączyło się prawie dwadzieścia osób. W ciągu kilku miesięcy powstał tekst dramatyczny poruszający temat władzy jako jednej z życiowych wartości. Materiałem do pracy były historyczne i fikcyjne postaci królewskie (w tym królowie z dramatów Szekspirowskich) oraz teksty własne uczestników tworzone metodami kreatywnego pisania.
Od jesieni ubiegłego roku w węższym już składzie pracujemy nad scenicznym opracowaniem materiału, łącząc środki zaczerpnięte z formy czytania performatywnego z elementami teatru fizycznego, który grupa szczególnie sobie upodobała.
Prowadzenie procesu i reżyseria pokazu: Iwona Konecka
Wsparcie: Agnieszka Bresler
To grupa, której nie było w planach. Wnioski z naszej diagnozy były jednak jednoznaczne – propozycja zajęć artystycznych spotkała się z ogromnym zainteresowaniem wśród kobiet, a wiele z nich pragnęło śpiewać i rozwijać swoje talenty muzyczne.
Trudno powiedzieć, ile właściwie osób liczy Chór kobiet. Grupa postanowiła pozostać wspólnotą otwartą, która pozostaje nieustannie we wzajemnym wsparciu, otwieraniu się na siebie i szukaniu wspólnego głosu. Jej skład dynamicznie się zmienia, ale formuła pozostaje bez zmian – spotykamy się na zajęciach o charakterze wokalno-relaksacyjnym, korzystamy z technik harmonizacji, improwizacji, terapii głosem i piosenkopisarstwa 🙂
Grupa pracuje między innymi nad swoją wersją utworu „Patio de Godella” – pieśni więziennej z gatunku flamenco stworzonej przez hiszpańskich Romów, autorską kompozycją „To jest wojna”, wielogłosową pieśnią ludową Kozaków syberyjskich „Zoriuszka”, autorskimi kompozycjami hip-hopowymi, a nawet własną twórczością poetycką!
W grudniu 2022 grupa zaprezentowała krótki program słowno-muzyczny (złożony z utworów „Patio de Godella”, „To jest wojna” oraz twórczości poetyckiej) w 5-osobowym składzie dla publiczności naszych pokazów pracy. Grupa zdecydowała się nie tworzyć pełnowymiarowego pokazu na październikowy Festiwal Sztuki Osadzonych, ale zasilić muzycznie i głosowo pozostałe grupy CSO: teatr żeński, teatr męski i zespół muzyczny. Uczestniczki chóru usłyszymy więc w październiku podczas pokazów wszystkich tych grup!
Prowadzenie procesu i reżyseria pokazu: Agnieszka Bresler i Iwona Konecka
Uczestniczki tworzą i doskonalą własne teksty, a także rozmawiają o interesujących ich problemach w oparciu o wybrane teksty kultury.
To grupa kobiet, które chcą powiedzieć coś światu. W ramach zajęć rozwijają umiejętności kreatywnego pisania, rozmawiają o możliwych tematach i oczywiście – szlifują swój warsztat pisarski.
Tutaj możecie przeczytać stworzony w ramach zajęć tomik poetycki.
Prowadzenie: Martyna Dębowska
Wsparcie: Magdalena Mróz, Urszula Andruszko
Planowana przez nas grupa dziennikarska szybko wybrała bardzo konkretny kierunek. Jej celem jest docieranie do innych osób odbywających karę pozbawienia wolności, dlatego ich medium stał się lokalny radiowęzeł. Przeszkoliłyśmy osoby uczestniczące w zakresie pracy z programem do montażu dźwięku, warsztatu radiowego i treningu speakerskiego, by mogły stworzyć własne podcasty i audycje. Podczas spotkań dyskutowaliśmy na temat pomysłów. Scenariusze audycji osoby tworzyły samodzielnie, aby podczas kolejnego spotkania nagrać je i zmontować. Dzięki temu wspólnie wzmocniliśmy działający już na terenie ZK radiowęzeł.
Podczas spotkań wyłonił się pomysł realizowanego wspólnie przez trzy kobiety serialu radiowego pt. “Więzienie to nie koniec świata”, w ramach którego udało się nagrać dwa odcinki: “Dekalog Kobiety Skazanej” i “Magazyn”. Ideą serialu radiowego było dzielenie się doświadczeniem przez kobiety, które mają za sobą doświadczenie odbywania wyroku z kobietami, które dopiero wchodzą w świat Zakładu Karnego, po to, aby były świadome swoich praw w trudnej i nieoczywistej rzeczywistości życia za kratami, które rządzi się swoimi regułami.
Powstały także realizacje indywidualnych pomysłów: audycja pt. “Atrakcyjny mol książkowy” , w której autorka dzieli się recenzjami lektur z więziennej biblioteki oraz sesje relaksacyjne oparte na metodzie wizualizacji oraz technikach oddechowych Pranajamy.
Wszystkie audycje są autorskimi pomysłami i realizacjami osób odbywających wyrok pozbawienia wolności.
Prowadzenie: Urszula Andruszko
Wsparcie: Martyna Dębowska
O powołaniu zespołu muzycznego zdecydowała Rada CSO oraz rozeznanie wśród chętnych uczestników. Zespół od dawna jest pragnieniem zarówno osób odbywających karę pozbawienia wolności, jak i pracowników, którzy wspominają działający w Zakładzie Karnym w Krzywańcu zespół Sektor H.
W skład zespołu wchodzi siedmiu mężczyzn, którzy pracują zarówno nad coverami, jak i utworami autorskimi. W lipcu 2023 powstanie pierwszy singiel zespołu pt. „Jestem kim jestem”.
Wsparcie: Iwona Konecka, Agnieszka Bresler, Natalia Górska
Prowadzimy też warsztaty dla mam przebywających w Domu Matki i Dziecka na terenie Zakładu Karnego z zakresu gier, zabaw i animacji dla ich dzieci.
Zadanie ma na celu wzbogacenie oferty kulturalnej dla pawilonu matek z dziećmi, które mają ograniczony dostęp do oferty kulturalnej ZK. Dodatkowo Lubuski Teatr zaprezentuje spektakl lub poprowadzi warsztaty dla matek oraz ich dzieci.
